Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD), 2015 yılı dördüncü Gündem Buluşmaları Toplantısı’nda inşaat sektörünün 2015 değerlendirmesini yaptı ve 2016 öngörülerini açıkladı. Toplantıda, 2015 yılında sektörün frene bastığını ve yüzde 1 büyümeyle kapanacağını söyleyen Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı F. Fethi Hinginar, 2016 yılının “kayıp yıl” olmayacağını ve sektörün yüzde 2,5-3,0 seviyelerinde büyüyeceğini öngördüklerini söyledi.
Türkiye İMSAD, yılda dört kez düzenlediği Gündem Buluşmaları Toplantısı’nın dördüncüsünü Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı F. Fethi Hinginar, Türkiye İMSAD Ekonomi Danışmanı Prof. Dr. Kerem Alkin, Ekonomi ve Strateji Dan. Hiz. Başkanı Dr. Can Fuat Gürlesel ve Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı’nın katılımıyla 17 Aralık Perşembe günü düzenledi. Toplantıda, inşaat ve inşaat malzemesi sektörünün 2015 yılını nasıl geçirdiği değerlendirilirken; 2016 yılı öngörüleri, Rusya ile yaşanan kriz, genel ekonomi ve bankacılığa dair beklenti ve gelişmeler gibi birçok önemli konu masaya yatırıldı.
HİNGİNAR: “2015 YILINDA FRENE BASTIK”
Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı F. Fethi Hinginar konuşmasına “7 Haziran seçimlerinin hemen sonrasında gerçekleştirdiğimiz Gündem Buluşmaları Toplantımızda 2015’in tamamının “kayıp yıl” olma riskini tartışmıştık, yılın sonuna yaklaşırken ortaya çıkan rakamlar 2015 yılında frene bastığımızı bize net bir şekilde gösterdi. Rakamlara baktığımızda; inşaat malzemeleri sanayi üretiminin 2015 yılı ilk çeyreğinde yüzde 6,7 küçüldüğünü, ikinci çeyrekte yüzde 1,4 büyüdüğü, üçüncü çeyrekte ise yüzde 0,3 gerilediği sonucunu görüyoruz. Senenin ilk dokuz ayında inşaat malzemeleri sanayi üretimi ortalama yüzde 1,9 oranında küçülürken, alınan yapı ruhsatları yüzde 24,8, alınan konut yapı ruhsatları yüzde 25,2, alınan konut yapı ruhsatları daire sayısı ise yüzde 23,6 oranında azaldığı görüldü. Yılın ilk on ayında özellikle yabancılara konut satışının etkisiyle konut satışlarında yüzde 12,3 artış oldu. Yılın ilk on ayında yabancılara konut satışında yüzde 19,5 artış yaşandı. Özellikle belirtmekte fayda var ki; yılın ilk dokuz ayında yabancıların gayrimenkul alımı yüzde 6,6 azalmış. Yani yabancı yatırımcının daha çok konut projelerine yöneldiğini gözlenmiştir. İhracat rakamlarına bakıldığında ise yılın ilk dokuz ayında inşaat malzemesi sektörü yıllık ihracatının yüzde 14,3 düşerek 18,7 milyar dolara gerilediği görülüyor. İnşaat malzemesi sektörü yılsonu kapanışının ise 19 milyar dolar seviyelerinde gerçekleşeceği öngörülüyor. Ciddi bir düşüşün olduğu inşaat sektörünün, son gelen verilere göre, 2015 yılını yüzde 1 büyüme ile kapatılacağı tahmin ediliyor” dedi.
HİNGİNAR: “2016’DA ÇARKLAR YENİDEN DÖNECEK”
17 Eylül’de düzenledikleri 3. Gündem Buluşmaları Toplantısı’nda 2016’nın da “kayıp yıl” olma riskini tartıştıklarını belirten Hinginar, “Kurulan tek parti hükümetinin ardından geçtiğimiz hafta 64. hükümet programına ilişkin yol haritası açıklandı; 2016’nın ilk günleriyle beraber, hükümet programında belirtilen vaatlerin hızla hayata geçmesini umuyor ve sanayide 2015’te yavaşlayan çarkların, 2016’da tekrar hızlanmasını bekliyoruz “ diye konuştu. Hinginar, 2016 yılında Türkiye ekonomisinde yüzde 3,5-4,0 büyüme beklendiğini belirtirken inşaat sektöründe ise yüzde 2,5-3,0 seviyelerinde büyüme öngördüklerinin altını çizdi.
HİNGİNAR: “RUSYA KRİZİ ÇÖZÜLMELİ”
İnşaat malzemesi sanayicileri olarak, yaptıkları ihracatla Türkiye ekonomisine pozitif katkı sağladıklarını dile getiren Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı F. Fethi Hinginar, “Son yıllarda Irak ve Suriye’nin ardından Rusya ile yaşanan gerginlikler bizleri ciddi olarak etkiliyor ve gelecek için endişelendiriyor. 2014 yılı verilerine göre, Rusya en çok ihracat yaptığımız 10 ülke arasında yer alıyor. Rusya, inşaat sektörü için potansiyeli her geçen gün artan ve ticari ilişkilerimizin giderek büyüdüğü bir ülke konumunda bulunuyor. Üyelerimiz arasında Rusya’da projeleri devam eden, yeni projeler için önemli adımlar atmış ve hatta bu ülkede üretim yapan kurumlar yer alıyor. Aynı şekilde, birçok Türk müteahhitlik ve müşavirlik firmamızın da bu ülkede projelerinin devam ettiğini biliyoruz. Rusya ile yaşanan gerginliğin kısa sürede durularak, Rusya ile siyasi, ticari ve beşeri ilişkilerimizin normale dönmesini arzuluyoruz” dedi.
TOKALI: “2016’DA TÜRKİYE EKONOMİSİ YÜZDE 3,2 BÜYÜME GÖSTERECEK”
2015 yılı Türkiye ekonomisini ve 2016 yılı öngörülerini değerlendiren Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı konuşmasında, 2015 yılında küresel öngörülerini daha yavaş ancak yüksek volatilite büyüyen dünya olarak paylaştıklarını, 2016 yılına ait öngörülerini oluştururken de küresel olarak ana hatlarıyla bu yıldan çok farklı olmayacağını düşündüklerini söyledi. Küresel ekonomide tekrar faiz artışlarıyla normalleşme olacak. Kriz dönemi politikalarını geride bırakmak adına faiz artırımı normalleşme olarak görülüyor. Fed açıklamasına göre 2016’da 4 kez faiz artırımı olacak ancak piyasanın beklentisi yüzde 32 olasılıkla 2016 yılı sonunda 1 veya 2 kez yüzde 0,75 oranında faiz artırımı olacağı yönünde. Beklentimiz faiz artırımından sonra çok fazla dolar artırımı olmaması. 2016 yılı beklentileri arasında yine düşük emtia dönemi olacak ancak beklenti 2015 kadar kötü geçmemesi. 2016’da daha çok enflasyon dinamiği, daha az cari açık konuşulacak. 2016 enflasyon tahmini yüzde 8,5.
Ortaya çıkan bu küresel görünüm altında iç dengeler için de, potansiyelin altında ancak daha yavaş büyüyen dünya ekonomisinde büyüme cazibesini devam ettiren, enflasyonda risklerin daha fazla konuşulacağı ve yüksek tek haneli seviyelerde kalınacağı; cari açık seviyesinin rahatlatıcı seviyelerde olacağı ancak açık finansmanının ülke görünümü açısından yakından takip edileceğini belirtti.
Tokalı, “Dış şoklara karşı kırılganlıkların azalmasında oldukça kritik rolünün olduğunu düşündüğümüz güçlü bütçe dengelerinin korunduğu; hem politik belirsizliğin ortadan kalkmış olması hem de emtia ithalatçısı olarak, küresel normalleşmenin GOÜ üzerinde yarattığı baskı karşısında daha güçlü durabilen bir görünüm belirliyoruz” dedi.
ALKİN: “İÇ TALEP, BÜYÜMEYE KATKI SAĞLAMAYI SÜRDÜRECEK”
“Küresel ekonomi ve bir parçası olarak Türk ekonomisi için, kritik önemde bir 2016’ya giriyoruz” diyen Türkiye İMSAD Ekonomi Danışmanı Prof. Dr. Kerem Alkin, küresel emtia fiyatlarındaki çöküşün ve FED’in faiz adımlarının bunda etkisinin olacağını söyledi. Türkiye’nin emtia ihracatında rakiplerinden çok daha iyi olduğunu görüyoruz. Bu durumda yurt dışındaki algıyı iyi yönetmek gerekir. Türk ekonomisinin 2016 yılında yüzde 4 ile 5 aralığında büyümesi adına, ihracatın desteklenmesinin ve net ihracatın büyümeye katkısının önemli olduğunu ifade eden Alkin, şunları söyledi: “2016 yılında da iç talep büyümeye katkı sağlamayı sürdürecek. Türkiye-Rusya ilişkilerinin Türk ekonomisi üzerindeki etkilerinin iyi yönetilmesi, küresel emtia fiyatlarındaki çözülmenin, Türk ekonomisi açısından katma değer anlamında pozitif yönde kullanılması gerekiyor. Üretiminin desteklenmesi adına, OVP hedeflerinin revizyonunun yanı sıra, ilk 3 ay, sanayinin desteklenmesine yönelik ek tedbirler ve kredi maliyetlerinin düşürülmesi çok önemli olacak. Kur savaşları 2016 yılında da devam edecek. Dolar kuru tahmini ortalama 3,08’leri görecek. Euro’da 1,06 altını görmeme ihtimalimiz söz konusu. Enflasyon yüzde 8’in altını görmeyecek, 2016 tahmini enflasyon oranı yüzde 8 – 9 aralığında olacak. Merkez Bankası faiz artırımında geç kaldı.”
GÜRLESEL: “İNŞAAT MALZEMELERİ SEKTÖRÜ YÜZDE 1,9 KÜÇÜLDÜ”
İnşaat ve inşaat malzemeleri sektörlerine ilişkin güncel verileri paylaşan Türkiye İMSAD Ekonomi Danışmanı Dr. Can Fuat Gürlesel konuşmasında, 2016 yılında Türkiye’nin ihracat pazarlarından gelişmiş ülkelerde daha hızlı büyümeler gerçekleşeceğini ve gelişen ülkelerde ise zayıf ve durağan büyümeler olacağını ifade etti. FED’in faiz artışı ile doların güçlenirken, petrol ve emtia fiyatlarının düşük kalmaya devam edeceğini söyleyen Gürlesel, Türkiye’de ise jeopolitik riskler ile Rusya ve Irak pazarındaki zorlukların belirleyici olacağını belirtti. Gürlesel söylerine şöyle devam etti: “Politik gündemde Anayasa ile yönetim sisteminde değişikliği içeren olası referandumlar beklentileri yeniden etkileyecektir. Ekonomide uygulanacak para politikası ile gelirler politikası ekonomik büyümeyi destekleyecektir. Buna bağlı olarak 2016 yılında daha yüksek enflasyon, faiz oranları ve döviz kurları olacaktır. 2016 enflasyon oranları yüzde 9-10 arasında olacağı görülüyor. Yüksek enflasyon daha yüksek faizler ve döviz kurları getirecek. Dolar ve Euro kurları 3,15’e yaklaşacak. ”
İnşaat ve gayrimenkul sektörlerinin 2015 yılının ilk dokuz ayında yüzde 3,4 büyüdüğünü belirten Dr. Can Fuat Gürlesel şu bilgileri aktardı: “inşaat harcamalarında ilk dokuz ayda kamunun payı yüzde 2,6 azaldı, özel sektörün payı ise yüzde 1,2 artış gösterdi. 2015 yılında konut satışı ilk on ayda yüzde 12,3 arttı. İlk dokuz ayda yabancılara konut satışı 2.906 milyar dolar seviyelerinde gerçekleşti. Türk müteahhitler yılın ilk dokuz ayında 15.28 milyar dolar tutarında 92 projede üstlendi. İnşaat malzemeleri sektörü yılın ilk dokuz ayında yüzde 1,9 küçüldü.”
SBE 2016’DA İLK KEZ TÜRKİYE’DE DÜZENLENECEK
Gündem Buluşmaları Toplantısı’nda Türkiye’de ilk kez yapılacak önemli bir etkinliğin de müjdesi verildi. 2000 yılından bu yana Dünyanın 50’den fazla ülkesinde yapılan The Sustainable Built Environment Conference Series çerçevesinde, SBE16 ISTANBUL Konferansı Türkiye İMSAD’ın ev sahipliğinde Türkiye’de ilk kez 2016’nın Ekim ayı içerisinde gerçekleştirilecek. Ülkemizin önde gelen üniversiteleri ve sivil toplum örgütleri tarafından desteklenen ve ana teması “Akıllı Metropoller – Sürdürülebilir ve Akıllı Binalar ile Akıllı Şehirler için Entegre Çözümler” olarak belirlenen konferans, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı işbirliğinde gerçekleştirilecek.