Sepette gıda azalırsa enflasyon ne olur?

Enflasyon oranının yıl içinde % 9 seviyelerine yükselmesinde gıda fiyatlarında yaşanan oynaklık etkili olmuştu. Gıda fiyatlarının enflasyon sepeti içindeki ağrılının yüksek olması ve bu ana kalemde yaşanan oynaklık fiyat istikrarının sağlanmasında belirleyici oluyor. Mevsimler içinde yaşanan kuraklık ve donların yanı sıra yapısal sorunlar da yükselişte etkili oldu. Yılın ikinci çeyreğinden itibaren yükselen arz, gıda fiyatlarının düşmesine yardımcı olsa da önümüzdeki dönemler için yeni önlemler gündeme geldi. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi’nin gıda fiyatlarının enflasyon sepetindeki ağırlığının % 20 seviyelerine düşürülebileceğine yönelik açıklamaları enflasyon oranını ve enflasyon beklentilerini etkileyecektir. Gıda ve alkolsüz içecekler kaleminin enflasyon sepetindeki ağırlığı % 23,68 oranında yer alıyor.

Gıda Fiyatlarının Enflasyona Etkisi Yaklaşık % 0,16 Azaltılacak

Eylül ayında gıda fiyatlarındaki yıllık artış oranı % 4,16 seviyesinde yer alırken toplam değişime etkisi % 0,99 olmuştu. Gıda fiyatlarının sepetteki ağırlığı % 20 seviyesine düşürüldüğünü varsaydığımızda Eylül ayındaki gıda fiyatlarının toplam değişime etkisi % 0,83 seviyesine gerileyecekti. Enflasyon oranı ise % 7,28 seviyesinden % 7,12’ye gerileme yaşayacaktı. Gıda fiyatlarının oranının % 20 seviyesine düşürülmesi halinde gıda fiyatlarının etkisi yaklaşık % 0,16 azalış gösterecek. 2016 Ocak – Eylül ayları arasında gıda fiyatlarında ortalama % 6,17 yükseliş yaşandı. Hükümet tarafından alınan önlemlerin etkisiyle başta kırmızı et fiyatlarında yaşanan gerilemenin sürmesi halinde gıda fiyatlarının ortalama artış hızı % 5,5 seviyesine gerileyebilir. Bu bağlamda manşet enflasyonun yıl sonuna doğru diğer kalemlerde önemli oynaklık yaşanmaması halinde % 7- % 6,90 aralığına gerilediğini görebiliriz.

Dünyada durum ne?

Türkiye’ye benzer diğer gelişmekte olan ülkelerin gıda ve alkolsüz içecekler kaleminin enflasyon sepetindeki ağırlığı farklı oranlarda yer alıyor. Her ülkenin demografik şartları ve gıda üretim potansiyelinin değişiklik gösterdiğini göz ardı etmekte fayda olabilir. Bu bağlamda Hindistan’ın enflasyon sepetinde Gıda’nın ağırlığı % 45,5, Çin’in % 31,8, Rusya’nın % 30 seviyesinde yer alıyor. Türkiye ekonomisine benzer özellik gösteren Güney Afrika’nın gıda fiyatlarının sepetteki ağırlığı % 15,2 Endonezya’nın 19,5, Güney Kore’nin ise % 13,6 oranında yer buluyor.

****Sermaye Piyasası Kurulunun “Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ”i Uyarınca Yayımlanan Uyarı Notu

“Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.”