Markada üçüncü boyut dönemi

Ülkemizdeki marka koruma serüveni 1871 tarihli Alamet-i Farika (Marka) Nizamnamesi’ne kadar geriye gidiyor. 145 yıl sonra TBMM’ye gelen Sınai Mülkiyet Kanunu Tasarısı, markaları Alamet-i Farika’dan Matrix boyutuna taşıyacak. Çılgın tasarı, günlük yaşam ve ticaret hayatımızda inanılmaz değişiklikler meydana getirecek.

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülmeye devam eden tasarının hazırlık çalışmalarında yer alan, Avukat Dr. Cahit Suluk, markada üçüncü boyut dönemi hakkında şu bilgileri verdi:

SESLER, KOKULAR, TATLAR, HAREKETLER MARKA OLACAK

“Yeni düzenlemede markanın tanımında değişikliğe gidildi. Buna göre önceki düzenlemede marka tescilinde aranan çizimle görüntülenebilme şartı yerine, markanın koruma konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayacak şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla her tür işaretin marka olabileceği hükme bağlandı. Böylece hukukumuza kaynaklık teşkil eden Avrupa Birliği (AB) marka hukukundaki esnek yaklaşım benimsenerek ‘ses’, ‘hareket’, ‘koku’, ‘tat’, ‘hareket’ markaları gibi geleneksel olmayan işaretlerin de marka olabileceği benimsendi. Markada üçüncü boyut dönemi başlayacak.”

MILKA’NIN MOR İNEĞİ, HOROZUN SESİ, NOKIA’NIN MELODİSİ

Fikri mülkiyet alanındaki uluslararası davalardan ve bu alandaki akademik çalışmalarıyla tanınan Avukat Dr. Cahit Suluk, gelişmiş batı ülkelerinde sesleri, kokuları, tatları, hareketleri tescil ettiren ünlü markaların serüvenini anlattı.

“Nokia özgün zil sesini 12 Ocak 1999 tarihinde Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde koruma altına aldı. Bugün Benelux’de Beethoven’ın Für Elise eserinin ilk dokuz notası ve horoz ötme sesi için tescil edildi.

Milka çikolatasının mor ineği, büyük petrol istasyonlarının renkleri renk kategorisinde tescil edildi.

iPhone telefonlar, Coca Cola’nın kadın vücuduna benzediği söylenen şişeleri görünüm ve biçim yönünden yıllar önce tescil edildi.

ŞARABIN TADI, KENEVİR KOKUSU, LAMBORGHINI’NİN KAPISI

Yeni dönemde kokular da marka olarak tescil edilebilecek. Ancak tescili en zor kategori. Çünkü grafiksel anlatımı çok zor. Bu yüzden bu tür markalarda çizim yerine detaylı anlatım talep edilecek. Kazanılmış ayırt ediciliğe dair sağlam kanıtlar istenecek. Örneğin dikiş iplikleri için ‘kenevir’ kokusu ABD’de 1990 yılında tescil edildi.

Artık tatlar da tescil edilebilecek. The Wine & Spirits Wholesalers of America şaraplarının tadı 2006 yılında tescil edildi.

Ünlü otomobil markası Lamborghini de kendine özgü kapılarının açılış-kapanış hareketini 2003 yılında ABD’de tescil ettirdi.

Aynı mantıkla Honda motosikletlerin motor sesi, Canon ve Nikon fotoğraf makinelerinin deklanşör sesleri gibi daha pek çok unsur marka olarak tescil edilebilecek.”

Marka ve patent alanındaki devrim niteliğindeki 190 maddelik yeni Sınai Mülkiyet Kanunu Tasarısı’nın önümüzdeki günlerde yasalaşması bekleniyor.